Τα διαγράμματα είναι σπαζοκεφαλιές που δεν απαιτούν ιδιαίτερο επίπεδο γνώσεων. Στόχος είναι ο λύτης να βρει τις λέξεις που κρύβονται μέσα στο πλέγμα με τα παρατεταγμένα τυχαία γράμματα και να τις διαγράψει όλες μία προς μία. Υπάρχουν διαγράμματα τεσσάρων και οκτώ κατευθύνσεων. Αυτά των τεσσάρων κατευθύνσεων έχουν λέξεις οριζόντια, κάθετα και αντίστροφα στις δύο αυτές κατευθύνσεις. Τα διαγράμματα οκτώ κατευθύνσεων έχουν λέξεις παρατεταγμένες προς όλες τις κατευθύνσεις, δηλαδή οριζόντια, κάθετα, διαγώνια (από πάνω αριστερά προς κάτω δεξιά και από πάνω δεξιά προς κάτω αριστερά) καθώς και αντίστροφα σε όλες αυτές τις κατευθύνσεις. Όταν ένα διάγραμμα δεν έχει αναφέρει κάπου τις κατευθύνσεις που αναπτύσσονται οι λέξεις, τότε το διάγραμμα είναι τεσσάρων κατευθύνσεων.
Θα πρέπει να ξεκινήσετε από τα πιο απλά Σκανδιναβικά και μικρά κλασικά ή Ιταλικά σταυρόλεξα και κάθε φορά που δεν γνωρίζετε κάτι, να το αναζητάτε στην εγκυκλοπαίδεια ή το λεξικό, ώστε η προσπάθεια που θα κάνετε να το βρείτε να βοηθάει στην απομνημόνευσή του. Μπορείτε να σημειώνετε τις λέξεις και τους ορισμούς που βρίσκετε σε ένα τετράδιο, μέχρι να διαπιστώσετε ότι το επίπεδό σας βελτιώθηκε. Τότε μπορείτε να προχωρήσετε σε πιο δύσκολα σταυρόλεξα ή πιο περίπλοκα με μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας και περισσότερες εγκυκλοπαιδικές γνώσεις. Ιδανικά περιοδικά για να ξεκινήσει κανείς είναι το μηνιαίο περιοδικό ΚΡΥΜΜΕΝΕΣ ΛΕΞΕΙΣ, το διμηνιαίο ΓΡΙΦΟΣ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΑ και το εβδομαδιαίο περιοδικό ΣΑΒΒΑΤΟ.
Το σταυρόλεξο μαργαρίτα ή αλλιώς κυψέλη είναι ένα ιδιαίτερο σταυρόλεξο. Τα κουτάκια του είναι εξάγωνα και σε διάταξη κυψέλης. Χρησιμοποιούνται αποκλειστικά λέξεις των έξι γραμμάτων. Οι ορισμοί βρίσκονται μέσα σε ένα κεντρικό εξάγωνο και οι λέξεις αναπτύσσονται γύρω από αυτό. Είναι ένα αρκετά εύκολο και ευχάριστο σταυρόλεξο
Τα Αμερικάνικα σταυρόλεξα (όπως και τα κρυπτογραφικά) ανήκουν στην ομάδα των σταυρολέξων χωρίς ορισμούς. Οι λέξεις δίνονται ταξινομημένες ανά μήκος και ο λύτης προσπαθεί να βρει πού μπαίνουν παρατηρώντας το μήκος τους και τις διασταυρώσεις τους επάνω στο πλέγμα του σταυρολέξου.
Αποτελεί επιλογή του περιοδικού η δημοσίευση των λύσεων στο ίδιο τεύχος στα συγκεκριμένα περιοδικά. Οι λόγοι είναι δύο. Αφενός τα περιοδικά αυτά κυκλοφορούν πιο αραιά (μηνιαία – διμηνιαία), αφετέρου απευθύνονται σε διαφορετικό κοινό από αυτό των εβδομαδιαίων περιοδικών.
Το πυρηνικό σταυρόλεξο είναι ένα είδος σταυρολέξου που αποτελείται ουσιαστικά από δύο διαφορετικά σταυρόλεξα που μοιράζονται το ίδιο πλέγμα. Λειτουργεί όπως ένα κλασικό ή ένα ιταλικό σταυρόλεξο (με ορισμούς) και μπορεί να είναι συνδυασμός και των δύο αυτών ειδών. Το πρώτο βρίσκεται στο κέντρο του πλέγματος και λύνεται ανεξάρτητα. Το δεύτερο λύνεται αφού λυθεί το πρώτο και αναπτύσσεται περιμετρικά του πρώτου σταυρολέξου. Τμήματα ή και ολόκληρες λέξεις είναι κοινές μεταξύ των σταυρολέξων. Συνήθως είναι από τα δύσκολα σταυρόλεξα. Υπάρχουν και παραλλαγές του πυρηνικού όπως μία που λέγεται ομόκεντρο που, εκτός από τα δύο διαφορετικά σταυρόλεξα, περιλαμβάνει και λέξεις σε ομόκεντρους κύκλους περιμετρικά, που ορίζονται από ξεχωριστούς ορισμούς.
Τα Αμερικάνικα σταυρόλεξα (όπως και τα κρυπτογραφικά) ανήκουν στην ομάδα των σταυρολέξων χωρίς ορισμούς. Οι λέξεις δίνονται ταξινομημένες ανά μήκος και ο λύτης προσπαθεί να βρει πού μπαίνουν παρατηρώντας το μήκος τους και τις διασταυρώσεις τους επάνω στο πλέγμα του σταυρολέξου.
Τα κρυπτογραφικά σταυρόλεξα δεν έχουν αρίθμηση στηλών, γραμμών ή λέξεων. Δεν έχουν ούτε ορισμούς ούτε εμφανείς λέξεις παρά μόνον αρίθμηση γραμμάτων και μία εμφανή μικρή λέξη (συνήθως 3ων έως 5 γραμμάτων) ως λέξη-κλειδί. Ξεκινώντας από το πρώτο γράμμα της λέξης-κλειδί, συμπληρώνουμε το γράμμα σε όποια τετραγωνάκια έχουν τον ίδιο αριθμό. Μια καλή μέθοδος για να μην παραλείψουμε κάποιο τετραγωνάκι, είναι να ελέγχουμε και να συμπληρώνουμε τα τετραγωνάκια διαδοχικά με τη σειρά, μία μία στήλη ή γραμμή. Αφού συμπληρώσουμε όλα τα τετραγωνάκια με όλα τα γράμματα που είναι εμφανή, τότε ξεκινάμε να μαντέψουμε γράμματα ή λέξεις με βάση τα εμφανιζόμενα γράμματα και τις διασταυρώσεις τους. Μερικά κρυπτογραφικά έχουν έναν πίνακα στο κάτω μέρος με αριθμημένες θέσεις για τα γράμματα, που βοηθούν το λύτη που τα χρησιμοποιεί ως υπενθύμιση κατά τη διάρκεια του λυσίματος. Μερικά κρυπτογραφικά σταυρόλεξα έχουν και κάποιο εμφανιζόμενο πρόσωπο που το όνομά του συμμετέχει στο σταυρόλεξο. Συνήθως στα σταυρόλεξα αυτά, η θέση του ονόματος του εικονιζομένου προσώπου είναι έντονη ώστε να διακρίνεται από το λύτη και να βοηθάει να λυθεί ακόμη πιο εύκολα το σταυρόλεξο.
Τα Σκανδιναβικά σταυρόλεξα έχουν τους ορισμούς των λέξεων σε τετραγωνάκια που βρίσκονται μέσα στην περιοχή του σταυρολέξου και όχι έξω από αυτό. Επίσης δεν έχουν μαύρα τετραγωνάκια, το ρόλο των οποίων παίζουν οι ορισμοί. Έχουν ορισμούς που το μέγεθός τους συνήθως δεν ξεπερνά τις πέντε αράδες και θεωρούνται εύκολα σταυρόλεξα.
Αποτελεί επιλογή του περιοδικού η αποφυγή δημοσίευσης των λύσεων στο ίδιο τεύχος και μάλιστα μεγάλης σημασίας. Οι λύσεις δημοσιεύονται στο επόμενο τεύχος για να αποτρέψουν τους λύτες από την «εύκολη» λύση στην οποία μπορεί να οδηγηθούν είτε από επιλογή είτε από πειρασμό. Η λύση ενός σταυρολέξου αποκλειστικά χωρίς βοηθήματα μετατρέπει τη μηχανική διαδικασία συμπλήρωσης – επίλυσης ενός σταυρολέξου, σε εμπειρία εξάσκησης. Τα σταυρόλεξα αποτελούν πνευματικές ασκήσεις και έχουν μεγαλύτερη αξία όταν προτρέπουν το νου να λειτουργήσει πέρα και περισσότερο από όσο λειτουργεί συνήθως, έτσι ώστε να συντελέσουν στη βελτίωση της μνήμης αλλά και στη διεύρυνση του γνωστικού ορίζοντα του λύτη.
